سنسور MAP (مخفف Manifold Absolute Pressure Sensor) یکی از مهمترین ابزارهایی است که “واحد کنترل موتور” (ECU) در اختیار دارد. وظیفه اصلی سنسور MAP در خودروی ال۹۰ شما این است که “فشار هوا” را در داخل “منیفولد هوا” اندازه‌گیری کند. منیفولد هوا، مسیری است که هوا قبل از ورود به سیلندرها از آن عبور می‌کند. ECU با دانستن میزان فشار هوا در این نقطه، می‌تواند حدس بزند که چه مقدار هوا وارد موتور شده است. این اطلاعات برایش حیاتی است، چون باید میزان دقیقی از سوخت را با این هوا مخلوط کند تا احتراق به بهترین شکل ممکن صورت گیرد و موتور بهترین عملکرد را داشته باشد.تصور کنید اگر این سنسور اطلاعات نادرست بدهد، ECU هم نمی‌تواند ترکیب صحیحی از هوا و سوخت بسازد. اینجاست که مشکلات شروع می‌شوند. سنسور MAP همچنین با سنسورهای دیگر خودرو، مثل سنسور دریچه گاز (که میزان باز بودن پدال گاز را مشخص می‌کند) و سنسور اکسیژن (که میزان اکسیژن در گازهای خروجی را می‌سنجد) همکاری می‌کند تا ECU بتواند تصمیمات دقیقی بگیرد.
علائم خرابی سنسور مپ ال۹۰
در ادامه به معرفی ۱۵ علائم خرابی سنسور مپ ال نود ( سنسور MAP) می پردازیم:
- روشن شدن چراغ چک موتور: این اولین و رایج‌ترین نشانه است. چراغ چک موتور روی داشبورد روشن میشود و به شما می‌گوید که کامپیوتر خودرو مشکلی را تشخیص داده است. معمولاً کدهای خطایی مثل P0105, P0106, P0107, P0108 به خرابی سنسور MAP اشاره دارند.
- بد کار کردن موتور (ریپ زدن و لرزش): موتور خودرو ممکن است هنگام درجا کار کردن (آرام) لرزش داشته باشد یا به اصطلاح “ریپ بزند”. حتی ممکن است در حین حرکت هم این مشکل را حس کنید، انگار موتور دارد زور می‌زند.
- کاهش ناگهانی یا دائمی قدرت موتور: احساس می‌کنید خودروی شما دیگر مثل قبل جان ندارد. شتاب‌گیری سخت شده، به خصوص هنگام سربالایی رفتن، ماشین به سختی حرکت می‌کند.
- افزایش غیرعادی مصرف سوخت: این یکی از دلایل اصلی افزایش هزینه‌های شماست! چون ECU ترکیب اشتباهی از هوا و سوخت را می‌فرستد، ممکن است سوخت بیشتری نسبت به حالت عادی مصرف شود.
- دود سیاه غلیظ از اگزوز: وقتی نسبت سوخت به هوا بیش از حد باشد (ترکیب غنی)، سوخت به طور کامل نمی‌سوزد و دودی سیاه رنگ از اگزوز خارج میشود. این نشانه خوبی نیست!
- روشن نشدن خودرو یا بد استارت خوردن: در موارد جدی‌تر، سنسور MAP خراب می‌تواند مانع روشن شدن خودرو شود، به خصوص وقتی موتور سرد است.
- خاموش شدن ناگهانی موتور: گاهی اوقات، به ویژه در دور آرام یا هنگام کاهش سرعت، موتور خودرو ممکن است ناگهان خاموش شود.
- عدم تنظیم بودن دور موتور (دور آرام ناپایدار): دور موتور در حالت درجا، مدام بالا و پایین می‌رود و ثابت نمی‌ماند.
- مشکل در سیستم کروز کنترل (در صورت وجود): اگر خودروی شما کروز کنترل دارد، ممکن است هنگام خرابی سنسور MAP، این سیستم به درستی کار نکند.
- بوی شدید بنزین از اگزوز: این بو نشان‌دهنده احتراق ناقص است، یعنی سوخت به درستی در موتور نمی‌سوزد.
- واکنش کند پدال گاز: وقتی پدال گاز را فشار می‌دهید، ممکن است موتور با تأخیر و کندی به آن پاسخ دهد.
- احتراق ناقص و ریومات در موتور: ممکن است صداهای غیرعادی و تق‌تق مانندی از موتور بشنوید که نشان‌دهنده احتراق نامنظم است.
- احساس کشیدگی یا ضربه در شتاب‌گیری: علاوه بر ریپ زدن، ممکن است احساس کنید موتور هنگام شتاب گرفتن “کش می‌آید” یا ضربه می‌زند.
- بالا رفتن دمای موتور (در برخی موارد): در شرایط خاص، خرابی سنسور MAP می‌تواند باعث ایجاد فشار نامتعارف در موتور شده و به بالا رفتن دمای آن کمک کند.
- عدم تشخیص درست توسط ECU (خطای مولتی فانکشن): گاهی اوقات، خطای سنسور MAP می‌تواند باعث شود ECU در تشخیص یا کنترل سایر بخش‌های موتور نیز دچار اشتباه شود.
برخی از علائم خرابی سنسور مپ با علائم خرابی سنسور دور موتور ال نود یکسان است که برای بررسی باید به یک تعمیرکار متبحر مراجعه کرد.
دلایل اصلی خرابی سنسور MAP در ال۹۰
حالا که با علائم آشنا شدیم، بیایید ببینیم چرا این سنسور ممکن است خراب شود. دلایلی از جمله:
- آلودگی سر سنسور: با گذشت زمان، بخارات روغن، دوده یا ذرات ریز از منیفولد هوا می‌توانند روی سر حساس سنسور MAP بنشینند و اطلاعات آن را مخدوش کنند.
- نفوذ روغن به سوکت و سیم‌کشی: بخارات روغنی که از موتور خارج می‌شوند، می‌توانند به مرور وارد سوکت و سیم‌های متصل به سنسور شوند و باعث اتصال کوتاه یا قطع شدن جریان برق شوند.
- پارگی یا پوسیدگی سیم‌کشی و کانکتور: عوامل محیطی، لرزش‌های مداوم موتور و فرسودگی طبیعی می‌تواند باعث آسیب دیدن سیم‌ها و کانکتور سنسور شود.
- مشکل در خود منیفولد هوا یا واشر آن: اگر منیفولد هوا یا واشرهای آن دچار نشتی هوا (Vacuum Leak) باشند، میزان هوای وارد شده به موتور متفاوت از اندازه‌گیری سنسور MAP خواهد بود و ECU دچار سردرگمی میشود.
- مشکل در سیستم تهویه مخزن بخارات روغن (PCV): این سیستم وظیفه دارد بخارات روغن را به داخل موتور برگرداند. اگر این سیستم درست کار نکند، می‌تواند بر فشار داخل منیفولد تأثیر گذاشته و سنسور MAP را دچار خطا کند.
- خرابی ECU: در موارد بسیار نادر، ممکن است خود واحد کنترل موتور (ECU) دچار مشکل شده باشد و اطلاعات اشتباهی به سنسور MAP بدهد یا نتواند سیگنال آن را درست پردازش کند.
- عمر مفید قطعه و استهلاک طبیعی: مانند هر قطعه الکترونیکی دیگر، سنسور MAP هم عمر محدودی دارد و پس از مدتی کارکرد، ممکن است دچار فرسودگی داخلی شده و از کار بیفتد.
همانطور که خرابی سنسور MAP می‌تواند مشکلات متعددی از جمله افزایش مصرف سوخت، کاهش شتاب و ریپ زدن موتور را در ال۹۰ شما ایجاد کند، مشکلات مربوط به سنسور اکسیژن نیز از دلایل اصلی این‌گونه اختلالات در سیستم مدیریت موتور به شمار می‌روند. این دو سنسور، هرچند وظایف متفاوتی دارند، اما هر دو نقش حیاتی در تنظیم نسبت صحیح هوا به سوخت و احتراق مطلوب ایفا می‌کنند. بنابراین، اگر خودروی شما علائم مشابهی را نشان می‌دهد، آگاهی از علائم خرابی سنسور اکسیژن ال ۹۰ و نحوه تشخیص آن نیز به همان اندازه اهمیت دارد.
چگونه سنسور MAP ال۹۰ را عیب‌یابی کنیم؟
وقتی با علائم خرابی مواجه شدید، چگونه بفهمیم مشکل واقعاً از سنسور MAP است؟
- عیب‌یابی چشمی: اولین قدم، نگاه کردن است! سنسور MAP معمولاً روی منیفولد هوا نصب شده است. آن را ببینید، کانکتورش را بررسی کنید که سالم باشد و سیم‌هایش قطع یا پوسیده نباشند. اگر کثیفی زیادی روی سنسور دیدید، شاید نیاز به تمیزکاری داشته باشد.
- استفاده از دستگاه دیاگ (OBD-II): این بهترین و دقیق‌ترین راه برای تشخیص اولیه است.
- خواندن کدهای خطا (DTC): دستگاه دیاگ به شما می‌گوید که ECU چه کدی را ثبت کرده است. کدهای مربوط به MAP، مستقیماً به این سنسور اشاره دارند.
- مشاهده پارامترهای زنده (Live Data): دستگاه دیاگ می‌تواند اطلاعاتی که سنسور MAP در لحظه به ECU می‌دهد را نمایش دهد. مثلاً فشار هوا بر حسب کیلوپاسکال (kPa). شما می‌توانید فشار را در حالت خاموش بودن موتور (که باید نزدیک به فشار اتمسفر باشد)، روشن بودن موتور در حالت آرام و وقتی که گاز می‌دهید، مشاهده و با مقادیر استاندارد مقایسه کنید. این کار به مکانیک کمک می‌کند تا بفهمد سنسور درست کار می‌کند یا نه.
- تست مقاومت و ولتاژ با مولتی‌متر (برای متخصصان): مکانیک‌های ماهر از یک مولتی‌متر استفاده می‌کنند تا مقاومت داخلی سنسور را بسنجند و همچنین ولتاژ خروجی آن را در دورهای مختلف موتور چک کنند. این تست‌ها نشان می‌دهد که آیا سنسور از نظر الکتریکی سالم است یا خیر.
- تست نشتی هوا (Vacuum Leak Test): گاهی اوقات، مشکل از سنسور MAP نیست، بلکه از جایی دیگر هوا به داخل منیفولد نشت می‌کند. مکانیک با دستگاه یا روش‌های خاص، این نشتی‌ها را پیدا می‌کند.
راهنمای تعویض سنسور MAP ال۹۰
اگر پس از عیب‌یابی مشخص شد که سنسور MAP خراب است، باید تعویض شود. اگر خودتان تجربه دارید و ابزار لازم را دارید، می‌توانید این کار را انجام دهید، اما اگر شک دارید، حتماً به یک تعمیرگاه تخصصی ال نود مراجعه کنید.
- ابزار مورد نیاز: معمولاً به یک آچار بکس یا پیچ‌گوشتی مناسب برای باز کردن پیچ سنسور، انبردست کوچک (برای جدا کردن کانکتور در صورت نیاز) و یک دستمال تمیز نیاز دارید.
- محل سنسور MAP در موتور ال۹۰: سنسور MAP معمولاً بر روی منیفولد هوا، نزدیک به دریچه گاز یا روی لوله‌های متصل به آن نصب شده است. (اگر بتوانید عکسی از محل آن را در مقاله قرار دهید، عالی است).
- مراحل ایمن تعویض:
- قطع کردن باتری: اولین و مهمترین قدم برای ایمنی، قطع کردن قطب منفی باتری است تا از هرگونه اتصال کوتاه جلوگیری شود.
- جدا کردن کانکتور: قفل کوچکی که روی کانکتور سنسور MAP قرار دارد را فشار دهید و کانکتور را به آرامی جدا کنید.
- باز کردن پیچ یا بست نگهدارنده: سنسور MAP معمولاً با یک یا دو پیچ کوچک یا یک بست فلزی در جای خود محکم شده است. آن‌ها را باز کنید.
- خارج کردن سنسور قدیمی: سنسور را به آرامی از جای خود بیرون بکشید. ممکن است کمی چسبیده باشد.
- تمیز کردن محل نصب: اگر داخل سوراخ سنسور کثیفی یا واشر قدیمی وجود دارد، آن را با دستمال تمیز کنید.
- نصب سنسور جدید: سنسور MAP جدید را با دقت در جای خود قرار دهید. مطمئن شوید که به درستی نشسته است.
- بستن کانکتور و پیچ: پیچ نگهدارنده را ببندید و کانکتور سنسور را با اطمینان به جای خود وصل کنید تا صدای “کلیک” آن را بشنوید.
- وصل کردن باتری: قطب منفی باتری را دوباره وصل کنید.
- استارت زدن و چک کردن عملکرد: خودرو را روشن کنید و چند دقیقه اجازه دهید تا موتور کار کند. به صدای موتور و چراغ چک توجه کنید. در برخی خودروها، ممکن است نیاز باشد ECU دوباره “یاد بگیرد” (Adaptive Learning)، که این کار معمولاً با رانندگی عادی انجام میشود.
- نکات مهم هنگام خرید سنسور MAP: حتماً سنسور MAP را برای مدل دقیق ال۹۰ خود تهیه کنید. برندهای معتبر را انتخاب کنید. سنسورهای تقلبی ممکن است در ابتدا کار کنند، اما به سرعت خراب شده و حتی به سایر اجزای موتور آسیب بزنند.
پیشگیری از خرابی سنسور MAP ال۹۰
بهترین راه برای جلوگیری از هزینه‌ها و دردسرهای خرابی، پیشگیری است:
- سرویس دورهای فیلتر هوا: فیلتر هوای کثیف می‌تواند جریان هوا را محدود کند و باعث فشار نامتعارف در منیفولد شود. فیلتر هوا را به موقع تعویض کنید.
- توجه به کیفیت بنزین: استفاده از بنزین بی‌کیفیت می‌تواند باعث کثیفی بیشتر موتور و سیستم سوخت‌رسانی شود.
- بررسی منظم اتصالات و سیم‌کشی: چک کردن دورهای کانکتورها و سیم‌های سنسور MAP می‌تواند از بروز مشکلات الکتریکی جلوگیری کند.
- عدم دستکاری سیستم مکش هوا: تغییرات غیراصولی در سیستم مکش هوا می‌تواند بر عملکرد سنسور MAP تأثیر بگذارد.
نتیجه‌گیری
سنسور MAP یکی از اجزای حیاتی موتور خودروی شماست که نقش کلیدی در مصرف سوخت، قدرت و عملکرد کلی خودرو ایفا می‌کند. آشنایی با علائم خرابی آن، اولین قدم برای جلوگیری از مشکلات بزرگتر است. اگر هر یک از این ۱۵ نشانه را در خودروی ال۹۰ خود مشاهده کردید، درنگ نکنید! با مراجعه به یک تعمیرگاه معتبر و انجام عیب‌یابی دقیق، می‌توانید مشکل را برطرف کرده و از هزینه‌های اضافی و آسیب‌های جدی‌تر به موتور جلوگیری کنید. نگهداری صحیح و توجه به سلامت این قطعه کوچک، تضمین‌کننده عمر طولانی‌تر و عملکرد بهتر خودروی شما خواهد بود.
سوالات متداول
آیا می‌توان با سنسور MAP خراب رانندگی کرد؟
بله، اما توصیه نمی‌شود. خرابی سنسور MAP باعث افزایش مصرف سوخت، کاهش قدرت موتور، افزایش آلودگی هوا و احتمال آسیب به سایر قطعات موتور میشود. بهتر است هر چه سریع‌تر نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید.
چه مدت طول می‌کشد تا سنسور MAP تعویض شود؟
تعویض سنسور MAP معمولاً کار زمان‌بری نیست و در بیشتر مواقع کمتر از یک ساعت انجام میشود، مگر اینکه دسترسی به آن سخت باشد یا نیاز به عیب‌یابی بیشتری باشد.
آیا سنسور MAP با سنسور MAF (جرم‌سنج هوا) فرق دارد؟
بله، کاملاً فرق دارند. سنسور MAP فشار هوای منیفولد را می‌سنجد، در حالی که سنسور MAF (در برخی خودروها استفاده میشود) میزان جرمی از هوایی را که وارد موتور میشود، اندازه می‌گیرد. هر دو نقش مهمی در تنظیم مخلوط هوا و سوخت دارند.
آیا تنظیم باد لاستیک به سنسور MAP مربوط است؟
خیر، هیچ ارتباط مستقیمی بین سنسور MAP و تنظیم باد لاستیک وجود ندارد. این دو موضوع کاملاً جداگانه هستند.
هزینه تعویض سنسور MAP ال۹۰ چقدر است؟
هزینه شامل قیمت قطعه و دستمزد مکانیک است. قیمت سنسور MAP بسته به برند و کیفیت آن متفاوت است، اما معمولاً قطعه ارزانی محسوب میشود. دستمزد مکانیک نیز بسته به منطقه و کیفیت تعمیرگاه متغیر است.
آدرس تعمیرگاه :خیابان دماوند بعد از سه راه تهرانپارس ، بعد از نمایندگی مرکزی سایپا ، لاین کندرو بن بست کاوه
برای مراجعه به ایران رنو با شماره های زیر تماس بگیرید: